TÜKÜRÜK BEZLERİ

        Tükürük bezleri, insanda kulak altı, çene altı ve dil altı olmak üzere üç çifttir. Tükürük ağzın devamlı nemli kalmasını sağlar. Ergin bir insanda 24 saatte ortalama 1200-1500 ml tükürük salgılanır.

        Tükürüğün pH değeri 6,5-6,8 arasında değişir.

        Tükürükteki amilaz enzimi de bu pH’de etkili olabilir.

        Tükürük, pityalin (alfa-amilaz) enzimi ile mukustan oluşmuştur.

        Mukus; su, bazı iyonlar ve şekerin proteinle birleşmesinden oluşmuş (glikoproteinler) kompleks moleküllerden meydana gelen yoğun bir sıvıdır.

Tükürük pH’ının yükselmesi halinde, kalsiyum ve fosfat gibi maddelerin çökmesi

sonucu,diş taşları oluşur. Ayrıca, besinlerle alınan glikozdan, bakterilerin enzim

etkinlikleriyle de diş taşları oluşabilmektedir.

        Tükürük bezlerini hem sempatik hem de parasempatik sinirler uyarırlar.

        Tükürük salgılanması şartlı ve şartsız refleksler sayesinde gerçekleşebilir.

        Şartsız reflekslerde, besin maddesi, ağızdaki sinir uçlarının uyarır, meydana gelen impuls, omurilik soğanındaki bir merkezi uyararak otonom sinirler yoluyla, tükürük bezlerini çalıştırırlar.

        Şartlı refleksler ise, tecrübe ile kazanılır. Besin maddesini görmek, kokusunu almak ve hatta düşünmek, beyindeki ilgili merkezini uyararak tükürük salgılamasının başlamasına neden olur.