Rh Faktörü

        Bu karakter kan grubunun pozitif veya negatifliğini belirler. Pozitiflik geni negatiflik genine baskındır. Rh pozitif bireylerin alyuvarlarında Rh proteini sentezlenir, antikor oluşmaz. Rh negatif bireylerin ise alyuvarlarında Rh proteini sentezlenmez, ancak kan serumunda Rh antikoru oluşturulabilir.

        İnsanlar Rh faktörü bakımından iki ayrı fenotipte (Rh⁺ , rh^-) ve üç ayrı genotipte (RR, Rr, rr) olurlar. İnsanların çoğu (%85) Rh⁺, daha az bir kısmı (%15) Rh^-‘dir.

Rh Uyuşmazlığı (Eritroblastosis fetalis)

Anne Rh^- baba Rh⁺ olduğu zaman ikinci ve sonraki Rh⁺ çocuklarda Rh uyuşmazlığı görülür. Böyle çocuklar gelişmenin erken evresinde düşük olarak atılabilir ya da gelişmesini tamamlayarak doğabilir.

Doğan çocukların kanı sarıdır ve solunum yetmezliği görülür.

Çünkü kanda olgunlaşmamış alyuvarlar dolaşır.

>Rh^- kanda tabii halde Rh antijeni bulunmadığından, kan uyuşmazlığı ile doğan bebeğin kanı Rh^- kan ile değiştirilir.

>Baba Rh bakımından homozigot (RR) ise, fetüste mutlaka kan uyuşmazlığı görülmesine karşılık, heterozigot (Rr) durumunda kan uyuşmazlığı görülme olasılığı %50’dir.

>Annenin heterozigot Rh⁺ olması halinde, fetüs Rh^- olabilir.

Bu durumda yukarıdaki açıklamaların tersi olacakmış gibi düşünülürse de; fetüste antikor yapımı henüz başlamamış olduğundan annede bu hastalık görülmez.

> Rh^-  anne ile Rh⁺ babanın ilk çocukları sağlıklı olsa bile, ikinci ve daha sonraki hamileliklerde anne kanında Rh antikoru artacağından doğacak çocukların hayatı tehlikeye girer. Günümüzde birinci doğumdan hemen sonra anne kanında oluşan antikorları etkisiz hale getiren bir ilaç

(Anti-D Gamma Globilin) anneye verilir.    Örnek: ---->

Yukarıdaki soy ağacında Rh uyuşmazlığı sadece 4. çocukta ortaya çıkar. 1., 3. ve 5.çocuklar anne ile aynı Rh durumuna sahip olduğu için antikor oluşturulmaz. 2. çocukta anne kanı fetüsün kanını doğumla tanır. Bu çocuğa zararı olmaz.